آموزش توالت رفتن (2)
آموزش توالت رفتن (٢)
آمادگی کودک
آمادگی کودک مهمترین اصل شروع آموزش است. برای اینکه کودکی بتواند به تنهایی به دستشویی برود، رسیدن به مراحل رشد جسمی و روانی الزامی است. پیش از ۲ سالگی دستگاه عصبی کودک آن قدر کامل نیست که بتواند زمان توالت رفتن خود را کنترل کند. پس هرگز کودکتان را وادار به انجام کاری نكنيد که با آن احساس راحتی نميكند. اجبار و عجله در آموزش میتواند نتایج عکس بدهد. هر بچهای در یک مقطعی تواناییهای جسمی و روانی لازم برای استفاده از لگن را کسب میکند و معمولا این تواناییها بین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی نمایان میشوند، اما هستند کودکانی که حتی تا ۴ سالگی اعلام آمادگی نمیکنند، پس جای نگرانی نیست. هر چه آموزش دیرتر شروع شود کودک آمادگی بیشتری دارد و بهتر با این مسئله کنار میآید. پس برای نتیجه بهتر پیش از هر تصمیمی ابتدا به دنبال نشانهها و علائم اشتیاق برای کنار گذاشتن پوشک در کودکتان باشید. معمولا زمانی کودک آماده آموزش است که از خیس یا کثیف بودنش آگاه شود و بتواند به نوعی شما را خبردار کند.
اولین قدم
محیط دستشویی را برای کوچولوها جذاب کنید. بیشتر کودکان از دستشویی میترسند، شما میتوانید با چند راهکار ساده کودک را تشویق کنید و این ترس را از او بگیرید. ابتدا باید محیط توالت را برایش جذاب کنید و با گذاشتن چند عروسک کوچک یا عکس و پوستر در دستشویی او را تشویق کنید.قدم بعدی تهیه یک لگن زیبا و خوش آب و رنگ است که بتواند کودک را هنگامی که روی لگن مینشیند، سرگرم کند. ابتدا با لگنهای کوچک آغاز کنید تا کودک به احساس آرامش و امنیت برسد و نشستن روی لگن را یاد بگیرد. بهتر است لگنی را انتخاب کنید که مانند صندلی دسته داشته باشد تا کودک هنگام نشستن و برخاستن احساس راحتی کند و از دستهها کمک بگیرد. بعضی لگنها در اطرافشان اسباب بازیهای فکری یا موزیکال دارند که در این صورت کودک را بهتر و آسانتر جذب میکنند. آموزش باید ابتدا به صورت تئوری آغاز شود. از ۱۸ ماهگی لگنی برای کودک تهیه کرده و به صورت آرام و پیوسته کودک را با روش استفاده از آن آشنا کنید. ابتدا اجازه دهید کودک با پوشک روی لگن بنشیند تا به نشستن روی آن عادت کند و بفهمد درون آن سقوط نميكند. بهتر است قبل از شروع آموزش کتابهایی برای کودک تهیه کنید که با عکس و داستان در مورد استفاده از دستشویی توضیح میدهند .
آموزش به صورت منظم و روتین
آموزش باید به صورت پیوسته و منظم باشد تا کودک سردرگم نشود. زمانی مشخص برای استفاده از لگن در نظر بگیرید. ابتدا کودکتان را روزی يك بار مثلا پس از صبحانه، قبل از حمام یا پس از صرف مایعات با پوشک روی لگن بنشانید تا احساس امنیت کرده و به این کار عادت کند. هنگامی که کودک به نشستن روی لگن در این زمانها عادت کرد و آن را جزئی از کارهای روتین روزانهاش پذیرفت، اجازه دهید بدون پوشک روی لگن بنشیند و مدتی به این صورت لگن را امتحان و به این احساس جدید هم عادت کند. برایش توضیح دهید این همان کاری است که مامان و بابا و بزرگترها انجام میدهند. اگر کودکتان چه با پوشک و چه بدون پوشک علاقهای به نشستن روی لگن نشان نمیدهد او را مجبور به این کار نکنید. تشویق و صبر بخش عظیمی از این آموزش را در بر میگیرد. پس اگر کودک در لگن ادرار کرد یا روی لگن نشست او را با هیجان تشویق کنید. تشویق او را به استفاده از لگن مشتاقتر میکند و احساس خوبی به او دست میدهد.
زمان مناسب
اگر احساس میکنید کودک برای کنار گذاشتن پوشک آمادگی لازم را دارد، باید آموزش را شروع کنید و برای اين كار زمان مناسبی را در نظر بگیرید. زمان مناسب یعنی کودک و مادر هر دو از نظر روحی در شرایط مساعدي باشند و آرامش کافی برای سر وکله زدن با یکدیگر را داشته باشند. اگر کودک دورهای بحرانی مثل تغییر شرایط و محیط، وجود فرزندی جدید در خانواده، جدایی پدر و مادر یا به طور کلی شرایط سختی را پشت سر میگذارد، بهتر است آموزش را به وقت دیگری موکول کنید. آموزش استفاده از توالت و لگن روندي وقتگیر است و شما هم باید زمان لازم و کافی برای این کار در نظر بگیرید و در عين حال صبر و تحمل داشته باشید. اگر خودتان هم در حال پشت سر گذاشتن شرایط بحرانی هستيد یا فشار روانی ناشی از تعویض خانه، کار زیاد و خستگی ناشی از شیر گرفتن کودک و... را تحمل ميكنيد، بهتر است آموزش را متوقف کنید تا هم خودتان و هم فرزندتان آرامش و انرژی لازم را داشته باشید.
با رعایت تمام موارد، باز هم ممکن است کودک شما در مواردی کنترلش را از دست بدهد و خودش را خیس کند، عصبانی نشوید و هرگز او را تنبیه نکنید، در عوض با تشویق او را به استفاده از لگن ترغیب کنید. شرایط او را درک کنید. او تنها مدت کوتاهی است که استفاده از ماهیچههای بدنش را آموخته و کنترل دفع را به دست گرفته. کنار گذاشتن پوشک و آموختن استفاده از لگن فرآيندي زمانگیر است که صبر و حوصله زیادی میخواهد. برای جلوگیری از این اتفاقات ناگهانی لباسها و شلوارهای گشاد تن کودک بکنید که درآوردن و پوشیدنشان راحت باشد. وقتی کودکتان به طور ناگهانی خودش را کثیف کرد، او را در دستشویی تمیز كرده و استفاده از لگن را یادآوری كنيد و از او بخواهید دفعه بعد به دستشویی برود.